“Katılımcı belediye” kavramını biliyoruz da “katılımcı bütçe”den ne kadar haberdarız? Peki katılımcı belediye ile katılımcı bütçe arasındaki ilişkinin ne kadar farkındayız?
Peşinen belirteyim; “katılımcı belediye”den söz etmek için “katılımcı bütçe” şart. Katılımcı bütçe olacak ki gerçek bir katılımcı belediye olsun.
Şişli Belediye Başkanı Muammer Keskin, katılımcı bütçe için kolları sıvamış. Şişli’de bunu hayata geçirmek için adımlar atıyor. Attığı ilk adım da Şişli Belediyesi’nin “yerel yönetim kitaplığı” serisinin ilk kitabı olarak “Katılımcı Bütçe ile Başka Bir Şehir Mümkün” adlı kitabı çevirterek yayımlamak. “Bir meta olarak şehrin alternatifleri” ve “Katılımcı Bütçe” alt başlıklarını taşıyan kitabın önsöz yazarları ise Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo ile Şişli Belediye Başkanı Muammer Keskin.
Çok yazarlı kitabın yazarları ise şöyle: Barbara Lpietz, Cecilia Delgado, Christopher Yap, Hugo Gonzalez Franetovic, Juan Salinas Fernandez, Lenira Rueda Almeida, Millaray Carrasco Reyes, Yves Cabannes (Aynı zamanda kitabın editörü). Yazarların hepsi de yerel işletme ve yönetim, katılımcı aktiviteler, sosyal planlama vb. alanlarda yetkin uzmanlar. Çeviri ise Ece Durmuş’tan.
Kitabın ruhunu ortaya koymak açısından yine kitaptaki şu ön açıklama fikir verici:
“Katılımcı bütçe hakkındaki bu kitap, insanların yaşanabilir kentler inşa etmesinin en önemli ve potansiyel olarak dönüştürücü yöntemlerinden bazılarını öne çıkarıyor: arazi ve ev kullanımına dair kolektif, komünal ve kooperatif biçimler geliştirme; piyasa amaçlı tahliyelere direnme; hem büyük hem küçük ölçekli yerel ve tamamlayıcı para biçimleri geliştirme; gıda egemenliği bakış açısından kentsel ve yarı kentsel tarımı yaygınlaştırma. Bu konular, kent yurttaşlığı mücadelesi yürüten pek çok öncü girişimin yorucu açıklamalarından uzak durur. Şüphesiz sayısı giderek artan öncü mücadelelere Kent Hakkı’nı gerçekleştiren yurttaşlar da dahil olmalıdır ve olacaktır. Kent Hakkı kavramını ilk kez 50 yıl önce geniş bir bakış açısına sahip Henry Lefebvre dile getirmiştir.
Kitap başlıca dört bölümden oluşuyor ve dünyadan farklı coğrafyalardan katılımcı bütçe çalışmalarından örneklere yer veriyor. 1) Arka Plan ve Zorluklar, 2) Vaka Dosyaları, 3) Konu Özetleri, 4) Kaynak Dosyalar.
Tabii kitabı asıl anlamlı kılan ise Şişli Belediyesi’nin bizzat belediye başkanı Keskin’in katılımıyla her mahallede yapacağı katılımcı bütçe toplantıları. Yani, bir mahalleye ayrılan bütçenin nereye, hangi işe harcanacağına mahallede yaşayanlar karar verecek.
Tanıttığım bu kitabı bana Gönen Orhan armağan etti. İyi ki etmiş. Şişli’de bu alanda yapılacak çalışmayı da biraz çıtlattı. Muammer Başkan geçen hafta salgından nasibini almasa belki de bizzat kendisinden dinleyecektim. Ancak katılımcı bütçe bağlamındaki bazı mahalle toplantılarına İstanbul’a yolum düştüğünde katılıp gözlemlemek ve deneyim biriktirmek istiyorum.
***
Bu vesileyle Muammer Başkan’a gelmiş geçmiş olsun diyorum. Bir de büyük üzüntümüz var tabii “Şişli” söz konusu olunca… Türk sinemasının Yonca Yaprağı’ndan birisi yok artık. Menekşe gözlü büyük yıldız Fatma Girik’i İstanbul’dan ayrıldığım gün kaybettik. O, aynı zamanda önceki Şişli Belediye Başkanlarından biriydi. Hatta en çok iz bırakanıydı. O, bizim Fato’muzdu. Türk sinemasının, Şişli’nin ve tabii Türkiye’nin başı sağolsun. Hayatımıza güzellikler, renkler katan Fato’muzu hiç unutmayacağız.